DEN HAAG - Het aantal incidenten van personen met verward gedrag (E33) is in 2020 minder hard gestegen dan in voorgaande jaren. Het afgelopen jaar steeg het aantal incidenten met 5% (102.353). Dat betekent dat de stijging iets afvlakt; in voorafgaande jaren was die 8 procent in 2018 (90.636) en 13%in 2016 (74.936).Het gaat hier om cijfers over het aantal incidenten dat wordt geregistreerd, niet om het aantal personen. Dat betekent dat 1 persoon meerdere incidenten kan veroorzaken. Achter deze cijfers gaat menselijk leed en maatschappelijke overlast schuil. Psychoses, dementie, suïcidaliteit, verslaving en andere zorgwekkende situaties. De invloed van corona op de cijfers is door ons moeilijk aan te geven.


Incidenten “overlast gerelateerd aan dakloosheid” en “pogingen suïcide”
Naast incidenten rond personen met verward gedrag zien we ook op andere terreinen kwetsbare mensen die in min of meerder mate de grip op hun leven kwijt (dreigen te) raken. In 2020 zagen we dat het aantal incidenten “overlast gerelateerd aan dakloosheid” verder is gestegen van ruim 14000 incidenten in 2016 naar bijna 28000 incidenten. Binnen deze categorie incidenten zien we veelal mensen die slapen/verblijven op plekken waar dit niet gewenst is, Bijvoorbeeld iemand die in een portiek van een flat ligt te slapen, waarvan een overlast melding wordt gedaan. Een andere categorie van incidenten waar we kwetsbare mensen zien is de categorie “poging suïcide”. Het aantal incidenten steeg van ruim 5100 in 2016, naar een stabilisering van rond de 6200 in 2019 en ook in 2020. Binnen deze categorie zien we incidenten waarbij mensen daadwerkelijk pogen zichzelf van het leven te beroven. Echter veelal gaat het bij deze incidenten om mensen die impliciet om hulp vragen of om mensen die bij ons melding doen omdat ze zich om iemand ernstig zorgen maken in relatie tot suïcidaliteit.

Inzet onverminderd hoog, escalatie voorkomen
De zorg voor kwetsbare mensen is veelal geen politietaak, aangezien veel mensen met verward gedrag die met de politie in aanraking komen niet of nauwelijks overlast gevend, crimineel of gevaarlijk zijn. Toch wordt de politie nog heel vaak gebeld en we zien nog veel mensen die de grip op hun leven (dreigen) kwijt (te) raken. Daarom is het belangrijk om verder te gaan in de ingeslagen weg van lokale samenwerking om te komen tot een goedwerkende aanpak. Zoals de politie al vaker heeft gesteld kan goede zorg en ondersteuning veel leed voor de persoon zelf en de omgeving voorkomen. We zien verschillen in regio’s, maar zijn verheugd te zien dat de regionale samenwerkingsverbanden sterker worden en spreken de hoop uit dat daaruit de benodigde verbeteringen worden gerealiseerd.

Bemoeizorg is nodig
“Er zijn goede stappen gezet in de samenwerking met gemeenten en zorgpartners maar we zijn er nog niet. Vooral aan de voorkant, door te voorkomen dat mensen afglijden, tijdig te reageren op signalen, is nog heel veel te winnen. Doorontwikkeling van de zorg in de wijk gaat hierbij helpen. Wij kunnen een acuut onveilige situatie beëindigen maar wij kunnen deze mensen niet de hulp en zorg geven die ze nodig hebben om hun leven weer op de rit te krijgen,” aldus Henk van Dijk, landelijk programmaleider 'personen met verward gedrag' van de Nationale Politie. “We zijn als politie erg blij met de komst van de lokale meldpunten en het landelijke nummer(0800-1205), zodat burgers in een eerder stadium hun zorgen kunnen uiten. We werken graag samen met gemeenten en zorgpartners die opvolging geven aan de meldingen. We denken dat het echt nodig is om in elke wijk, naast de wijkagent “bemoeizorg” te organiseren, zoals het concept de “GGD in de wijk”. Hulpverleners die er op af gaan, die reageren op de signalen die binnenkomen bij de meldpunten, om kwetsbare mensen, die niet zelf om hulp vragen, bij te staan en waar nodig toe te leiden naar zorg.

Telefonische afhandeling zonder vervolgactie
We hebben in 2020 ook in beeld gekregen het aantal incidenten rond mensen met verward gedrag die telefonisch worden afgehandeld. Het gaat om ruim 15.000 meldingen die (telefonisch) afgehandeld worden door het Regionaal Service Centrum van de politie. Er was bij deze incidenten geen opvolging nodig door agenten vanuit de basisteams. Deze meldingen komen nog bovenop het aantal incidenten waarbij de politie daadwerkelijk inzet heeft gepleegd. We hopen dat het landelijk meldnummer “zorgwekkend gedrag” (0800-1205) uiteindelijk een groot deel van de incidenten gaat overnemen.