NEDERLAND - De politie heeft in 2020 meer drugslabs ontmanteld dan het jaar ervoor. Ook het aantal aangetroffen opslaglocaties van synthetische drugs is gestegen. Het aantal ontdekte dumpingen van drugsafval daalde.

Afgelopen jaar ontmantelde de politie 108 laboratoria waar synthetische drugs als xtc en crystal meth (methamfetamine), worden geproduceerd. Dat zijn er 18 meer dan in 2019, een toename van 20 procent. Vooral in de provincies Groningen, Drenthe, Overijssel, Utrecht, Noord-Holland, Zeeland en Noord-Brabant trof de politie meer drugslabs aan. Het aantal aangetroffen drugslabs is de afgelopen vijf jaar voortdurend gestegen. Ter vergelijking: in 2016 ging het om 61 labs. Opvallend is de toename van productielocaties waar crystal meth gemaakt en gekristalliseerd wordt. In 2020 zijn 32 van die locaties ontmanteld, tegen 9 in 2019.

Opslaglocaties
Het aantal aangetroffen opslaglocaties voor synthetische drugs nam toe met 23,5 procent: van 85 in 2019 tot 105 in 2020. Die stijging is het sterkst in de provincies Gelderland, Utrecht, Flevoland, Noord-Holland en Zuid-Holland.

Dumplocaties
Tegenover de stijging van het aantal ontdekte drugslabs en opslaglocaties staat een afname van het aantal ontdekte dumpingen van drugsafval. Dat waren er 178, een daling van 8,6 procent ten opzichte van 2019. Toen waren het er 13 minder. Het is aannemelijk dat criminele organisaties andere werkwijzen hanteren om zich te ontdoen van het afval. Er wordt bijvoorbeeld meer afval achtergelaten op lablocaties en zijn er aanwijzingen dat het afval als chemisch afval via de milieustraten wordt verwijderd.

Bestrijding
‘Het is lastig aan te geven of het toegenomen aangetroffen labs en opslaglocaties betekent dat de productie van synthetische drugs is gestegen’, reageert Max Daniel, landelijk portefeuillehouder Drugs. ‘We weten immers niet wat we missen. Wel hebben we de bestrijding van de ondermijnende criminaliteit, en daarmee de aanpak van synthetische drugs, geïntensiveerd. Dat heeft mogelijk een rol gespeeld. Ook worden burgers zich steeds meer bewust van signalen van drugslabs en opslaglocaties en de risico’s die daaraan verbonden zijn. Zij kunnen hun vermoedens rechtstreeks bij ons melden of doorgeven via Meld Misdaad Anoniem.’

Ondermijning
Komend jaar zet de politie wederom fors in op de bestrijding van ondermijnende criminaliteit. Daniel: ‘Daarbij richten we ons niet alleen op de labs en opslaglocaties van synthetische drugs, maar proberen we ook het productieproces duurzaam te verstoren.’ Een goed voorbeeld hiervan is het ketelbouwersproject, waarbij de politie begin dit jaar op zoek ging naar toeleveranciers van speciaal gebouwde of gemodificeerde ketels die worden gebruikt voor de productie van synthetische drugs. ‘De opkomst van de productie van crystal meth baart zorgen’, zegt Daniel. ‘De bestrijding daarvan heeft een hoge prioriteit, vanwege de enorme winsten die criminelen er mee maken, maar ook vanwege het zeer verslavende en destructieve karakter.’

Maatschappelijke weerbaarheid
Daarnaast blijft de politie het belang benadrukken om ook op andere manieren de strijd tegen drugscriminaliteit te voeren: bijvoorbeeld door het vergroten van de maatschappelijke weerbaarheid. Behalve de politie is daarbij ook een belangrijke rol weggelegd voor andere (overheids)instanties.

- De cijfers zijn overzichtelijk weergegeven in deze infographic.
- Het volledige rapport Landelijk overzicht Synthetische Drugs 2020 kun je hier nalezen.